De wereld van kleur en klank

Interview en tekst: Annie Oude Avenhuis - 4 december 2015

Diamanda La Berge Dramm is een violiste met een filosofische belangstelling. Ze heeft Nederlandse en Amerikaanse wortels en weet beide culturen haarfijn te combineren. En dat is te horen in de programma's die ze zélf samenstelt. Cum laude is ze afgestudeerd aan het conservatorium van Den Haag. Als jong, excellent talent ontvangt ze de Vioolbeurs van het Kersjes Fonds, een belangrijke cultuurprijs in Nederland. 

Spelen met de viool
De dag dat ze haar viool krijgt, is ze vier jaar. Ze begint direct met het instrument te spelen: allerlei klankspelletjes, ritmes, trommelen en pizzicato… Haar oma speelt haar hele leven al viool en beide ouders zijn musici. Ze ontdekt het plezier van het spelen, maar dan met een heel dierbaar stuk speelgoed. De viool is, net als turnen,  gewoon een deel van de dag: na het jeugdjournaal gaat ze even studeren. Op 12-jarige leeftijd gaat er een knop om. Ze laat turnen vallen en kiest voor de viool.

Naar Amerika
Hoewel ze school heel leuk vindt, ervaart ze dat de viool een diepere snaar raakt in haar. Ze krijgt les van Helma Leenhouts, die haar stimuleert om op onderzoek te gaan in de wereld van kleur en klank. 'Ze daagde me uit om zélf iets te zeggen.' Tijdens een zomercursus in Amerika gaat er een wereld voor haar open. Ze heeft jonge en inspirerende musici om zich heen. En ook: 'voor het eerst kwam ik het land van mijn ouders tegen: die twee culturen naast elkaar is het allerrijkste wat ik heb.' Ze studeert vijf jaar aan het New England Conservatory met James Buswell als docent. Hij daagt haar uit om alle gebieden van de hersenen te gebruiken bij het viool spelen:  ruimtelijk, geometrisch, sculptuur, taal enz. 'Hij maakte iets wakker in mij.'

Twee culturen, een eigen stijl
Van haar ouders heeft ze de liefde mee gekregen voor het post-modernisme én voor de avantgarde. Dat zijn twee stijlen, die niet vaak naast elkaar staan. Daardoor is ze een tijdje heel bewust met muziekstijlen bezig. In die tijd maakt ze programma's waar alles in past. 'Op een bepaald moment heb ik besloten om dat los te laten: ik ben mijn eigen stijl gaan ontwikkelen.' Diamanda komt terug naar Nederland en doet haar master bij Vera Beths. 'Ik ben nog heel erg bezig om haar lessen en onze tijd samen te verwerken. Elke dag heb ik wel een moment van, oh, dát bedoelde ze!’ Vera heeft een bewustere violiste van me gemaakt'.

Splendor
Splendor opent vanuit Boston de deur naar Amsterdam.  De ontmoetingen en ervaringen bij Splendor zijn heel waardevol voor Diamanda: door het wederzijds vertrouwen kan zij grenzen verkennen. Beide ouders zijn ook lid van Splendor. 'Splendor is voor mij een eigen plek met een grote familie, een éxtended family.' Haar talent kan in Splendor, samen met andere musici tot volle bloei komen.

Samenspel met vogel
'De eerste keer dat ik op mijn viool improviseer, ben ik negen. Het raam staat open en ik kijk uit op een binnenplaats. Ik hoor een vogel, die vogel hoort mij. Ik ben gewoon aan het spelen en heb niet door dat die vogel mij na doet. Opeens hóór ik dat die vogel op mij reageert. Ik stop, de vogel ook. Op dat moment voel ik me even in tweeën gespleten: aan de ene kant vraagt die vogel om een antwoord; aan de andere kant denk ik dat eigenlijk niet mag reageren, want ik maak geen “vreemde klanken.” In mijn wereld spelen kinderen klassieke muziek en grote mensen hedendaagse muziek, improviseren is iets dat ik alleen volwassenen heb zien doen. Daar ligt een behoorlijke grens. Toch ben ik een dialoog begonnen met die vogel: we hebben een heel mooi gesprekje gevoerd. Als ik terugkijk is dat belangrijk geweest: vanaf dat moment gaat het over meer dan “ik en mijn viool.” Muziek kan over alles gaan: op die dag gaat het voor het eerst over communiceren.'